พื้นที่ที่พวกเราปฏิบัติงาน ไม่ว่าพัทยา พัฒน์พงษ์ ขณะนี้ยามค่ำคืนเต็มไปด้วย ผู้ให้บริการทางเพศ ที่พักผ่อนตามถนนหรือตามริมทะเล มันน่าสะท้อนใจมาก พวกเขาหลายคนต้องกลายเป็นคนไร้บ้าน
“โควิดระลอกลำดับที่สอง พวกเราเก็บข้อมูลจากพนักงานที่มีหน้าที่สำหรับบริการ 1,000 กว่าคนทั้งยังในกรุงเทพมหานคร และก็พัทยาพบว่า มกราคมมีราว 40% ที่เลี้ยงปากเลี้ยงท้องด้วยเงินกู้ยืมนอกระบบ ในเวลานี้เดือน เดือนธันวาคมแล้วคงจะใกล้เคียง 100% ที่ใช้เงินกู้ยืมนอกระบบ การปลดปล่อยให้เขาดิ้นรนแบบงี้ใจจืดใจดำกันไปหน่อยไหม
สองปีแล้ว ไม่มีการบำบัดถึงพวกเขาเลย ในขณะที่รายได้หลักของประเทศมาจากการท่องเที่ยว พวกเราสารภาพความเป็นจริงไหมว่าเขามาท่องเที่ยวอะไรบ้างที่อยู่ในพัทยา รายได้หลักมาจากพวกเขา แม้กระนั้นเพียงพอกำเนิดวิกฤตไม่เคยมีใครกันแน่รำลึกถึงเขา”
เหล้างค์ จันทร์แย้ม ผู้อำนวยการมูลนิธิเพื่อนพ้องพนักงานที่ทำหน้าที่ด้านการบริการ Swing Thailand รายงานในเวทีสนทนาที่จัดโดยพรรคเพื่อไทย
เวทีพูดคุยดังที่กล่าวมาแล้วเกิดขึ้นเพื่อหาทางออกว่าพวกเราจะขจัดปัญหาเชิงแนวทางกันเช่นไร ควรจะทำให้อาชีพนี้ถูกตามกฎหมายไปเลยไหม เนื่องจากว่าไม่ว่าเมืองไทยจะไม่ยอมรับ เกลียด กีดกั้นอาชีพยังไง ข้อเท็จจริงก็คือ มีผู้คนนับแสนๆผู้ที่อยู่ในอาชีพนี้ แล้วก็พนักงานที่ทำหน้าที่บริการทางเพศก็พบเจอความร้ายแรงอีกทั้งทางตรง
ยกตัวอย่างเช่น การประทุษร้าย และก็ยังพบเจอกับความร้ายแรงทางด้านวัฒนธรรมที่เกิดเรื่องจารีต ค่าความนิยม จริยธรรม ที่กดพวกเขาไว้ ทำให้เกิดเรื่องไม่ถูกบาป สะอิดสะเอียน มิได้รับการปกป้องอะไรก็ตามจากเมืองในขณะที่เป็นอาชีพที่จำต้องใช้กำลังกายและก็อารมณ์เหมือนกับพนักงานที่ทำหน้าที่บริการในอาชีพอื่น
ณฤดี จินตวิโรจน์ สมาชิก The Change Maker เป็นคนสมัยใหม่ที่พรีเซนเทชั่นแนวนโยบาย ผู้ให้บริการทางเพศ ถูกต้องตามกฎหมายให้กับพรรคเพื่อไทย สรุปปัญหาว่า ปัจจุบันนี้ยังคงมีการตกเขียวหรือขั้นตอนค้ามนุษย์, มีปัญหาพนักงานที่ทำหน้าที่ด้านการบริการถูกทำร้ายร่างกาย ถูกบังคับให้เสพยา, มิได้รับการป้องกันรวมทั้งผลประโยชน์อะไรก็แล้วแต่,
มีปัญหาหนี้สินนอกระบบสูงเพราะเหตุว่าไม่อาจจะกำหนดอาชีพที่ทำให้กู้ยืมในระบบได้ ฉะนั้น แนวทางการทำให้อาชีพนี้ถูกต้องตามกฎหมายนอกเหนือจากที่จะขจัดปัญหาของผู้ที่ทำอาชีพนี้ได้แล้วเมืองยังสามารถจัดเก็บภาษีเพื่อนำเงินไปปรับปรุงประเทศได้อย่างครบถ้วน
กฏหมายกับการบริการทางเพศ
ผู้อำนวยการSWING ไล่เรียงประวัติศาสตร์ให้มองเห็นปรับปรุงของหัวข้อนี้ว่า ก่อนปี 2503 การขายบริการทางเพศไม่ใช่เรื่องไม่ถูกกฎหมาย จนถึงเมื่อปี 2503 ก็เลยมีข้อบังคับห้ามการขายบริการทางเพศ
ใส่โทษทางอาญา เป็นการดูคนทำงานเป็นผู้ร้าย ในขณะที่มิติศาสนาก็คิดว่า การมีอยู่ของอาชีพนี้เป็นสิ่งไม่ดี สังคมก็ไม่รับเอามาสู่การตีตรา การเลือกปฏิบัติ การผลิตความร้ายแรง ผลักพวกเขาออกมาจากความเป็นคน เป็นต้นว่าการตั้งฉายา ผีขนุน ผีมะขาม
ในปี 2539 มีข้อบังคับใหม่ พระราชบัญญัติคุ้มครองปกป้องรวมทั้งกำจัดการขายบริการทางเพศ ซึ่งคิดว่าปัญหาเกี่ยวกับการขายประเวณีมีสาเหตุจากสถานการณ์ทางเศรษฐกิจ แล้วก็ผู้ค้าร่วมรักเป็น “ผู้ด้อยปัญญาแล้วก็การศึกษาเล่าเรียน” ก็เลยควรลดโทษ และก็จำเป็นต้องให้การคุ้มครองป้องกันกับผู้ค้าร่วมรัก นั้นก็คือ เมื่อโดนจับจะให้ฝึกฝนอาชีพ
“นี่เป็นสิ่งที่มีอยู่ 61 ปี ธงใหญ่ของกฎสุนัขเป็นความเชื่อถือที่ว่า การมีข้อบังคับเอาผิดจะก่อให้การขายบริการทางเพศหมดหรือต่ำลง แต่ว่าความจริงไม่ใช่ คนทำอาชีพนี้มีปัญหาเศรษฐกิจ ความแตกต่าง การจับและก็ปรับมันแก้ไขปัญหาได้ไหม 61 ปีสังคมไทยควรจะเห็นด้วยแล้วก็ทำความเข้าใจได้แล้วว่า ใช้แนวทางนี้จัดการกับปัญหามิได้ มันทำให้คนหลักแสนตกอยู่ในภาวะที่จะต้องดิ้นรนช่วยเหลือตัวเอง มิได้รับการป้องกันอะไรเลย”
ถึงเวลาแก้กฎหมาย?
สำหรับทางออกนั้น เหล้างค์ซึ่งมีประสบการณ์ดำเนินการเรียกร้องสิทธิให้พนักงานที่มีหน้าที่บริการมา 32 ปี บอกว่า มิได้อยากให้มีการชูร่างกฎหมายใหม่เพื่ออาชีพนี้ถูกตามกฎหมาย แต่ว่าต้องการที่จะให้ยกเลิก พระราชบัญญัติคุ้มครองปกป้องแล้วก็ปราบการขายบริการทางเพศ พุทธศักราช2539 แล้วก็ปรับแก้ข้อบังคับสถานบริการ ผับ บาร์ เลาจน์ อื่นๆอีกมากมาย
ให้คนทำงานทั้งหมดทั้งปวงมีสถานะเป็น”ผู้รับจ้าง” ผู้ครอบครองมีสถานะเป็น “เจ้านาย” แล้วก็ใช้ข้อบังคับป้องกันแรงงานในระบบธรรมดา ส่วน ผู้ให้บริการทางเพศ ที่ไม่มีขึ้นอยู่กับก็จะพอๆกับเป็น ‘แรงงานนอกระบบ’ ที่จำเป็นต้องได้รับการป้องกันโดยชอบด้วยกฎหมายเสมอภาคแรงงานนอกระบบอื่นๆ
“จากประสบการณ์ พวกเราซัพพอร์ตมุมของวิธีการทำให้ไม่ผิดกฎหมาย ถ้าเกิดจะมีผลให้ถูกตามกฎหมาย มันจำเป็นต้องเขียนข้อบังคับใหม่ ในช่วงเวลาที่อาชีพอื่นมองไม่เห็นควรจะมีข้อบังคับรองรับเฉพาะ ถ้าเกิดมองดูทุกคนเป็นคนเสมอกัน ก็ไม่ต้องเขียนข้อบังคับมาบอกว่าการทำอย่างงี้มันถูก แม้กระนั้นเน้นย้ำไปดูว่ามีข้อบังคับอะไรที่มีอยู่แล้วก็ใช้กับทุกคนในฐานะมนุษย์ โน่นเป็น ใช้ข้อบังคับคุ้มครองป้องกันแรงงาน” เหล้างค์กล่าว
“พวกเราอาจไม่ไขปัญหาได้ 100% แต่ว่าก็เชื่อถือและก็ต้องการมีความเห็นว่า เมืองไทยลุกข้นมายอมรับและก็ปรับปรุงหัวข้อนี้อย่างจริงๆจังๆเพราะว่ามันก้าวไปด้านหน้าแล้วถอยหลังกลับไปที่เดิมตลอดระยะเวลา อะไรหนอที่มันทำให้กลับไปอยู่ที่เดิม โน่นเป็น มันมีคนเสียคุณประโยชน์จากวิธีการทำให้อาชีพนี้ “ไม่” เป็นสีเทา”
อาชีพที่ไม่ได้รับการยอมรับ
การที่คนหลายแสนคนทำอาชีพนี้ ทั้งๆที่รู้ดีว่าจะพบการไม่ยอมรับจากสังคม โน่นเป็นเพราะเหตุว่าเขาพยายามารับผิดชอบตนเอง ไม่เป็นภาระหน้าที่ของใครกันแน่ ด้วยเหตุดังกล่าว เมื่อเขาเพียรพยายามขนาดนี้แล้ว พวกเราจะต้องพบคนละกลางทาง
ทำเช่นไรให้เขาได้รับความชอบธรรม ได้รับความคุ้มครองปกป้อง เขามิได้เรียกร้องอะไรที่เหนือกว่าบุคคลอื่นเลย น้องคนหนึ่งกล่าวว่า การที่เขาขายบริการ เขามิได้ขายจิตวิญญาณ เขายังมีความเป็นมนุษย์ราวกับผู้อื่น เขาเพียงแค่ต้องการให้มองดูเขาเป็นคนอย่างผู้อื่น เหล้างค์กล่าว ซุปเปอร์ยูฟ่า
จักรพล ตั้งสุทธิธรรม สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคเพื่อไทย หากแม้ติดภารกิจที่ที่ประชุม แต่ว่าก็ฝากใจความมาว่า พรรคเพื่อไทยยินดีช่วยเหลือการขับเขยื้อนของภาคพสกนิกร โดยจะเปิดพื้นที่ฟังปัญหา ความปรารถนา แล้วก็บากบั่นขับในเชิงหลักการ นิติบัญญัติ รวมทั้งความรู้ความเข้าใจของสังคม
เพราะว่ามั่นใจว่า กระบวนการทำให้ประเด็นนี้ไม่ผิดกฎหมายจะมีผลให้เมืองสามารถดูแลสุขสภาวะคนทำงานได้มากขึ้น คุ้มครองป้องกันความสะดวกเจริญขึ้น ในช่วงเวลาที่มิติด้านเศรษฐกิจก็จะได้ประโยชน์ด้วยเช่นเดียวกัน แต่ว่าเหนือสิ่งอื่นใดหมายถึงการให้ความใส่ใจกับค่าความเป็นคน รวมทั้ง free will ของผู้คน ทุกคนเป็นอิสระสำหรับเพื่อการเลือกทางของตน